(Doanhnghiepbiz) – Từ sau Tết Nguyên đán, trước nhu cầu về cát xây dựng của người dân tăng cao, các đối tượng khai thác cát lậu đã gia tăng hoạt động trên dọc tuyến sông, nhất là vùng thượng nguồn.
Tàu hút trộm cát trên sông Đồng Nai (xã Thống Nhất, huyện Bù Đăng)
LTS: Thời gian qua, lực lượng chức năng 3 tỉnh Lâm Đồng, Đồng Nai và Bình Phước đã có nhiều đợt ra quân ngăn chặn hoạt động của các nhóm “cát tặc” trên sông Đồng Nai. Tuy nhiên sau một thời gian tạm lắng, lợi dụng thời điểm này cơ quan chức năng đang tập trung phòng chống dịch Covid-19, nhiều nhóm “cát tặc” hoạt động tấp nập trở lại, gây bức xúc cho người dân. |
Theo chân anh N.V.Đ. (người dân xã Thống Nhất) đi dọc bờ sông, chúng tôi phát hiện hàng chục tàu chở cát với công suất từ 130-150m³, trong đó có nhiều tàu cát không có số hiệu, đang quẩn quanh giữa dòng. Chỉ tay vào 4 tàu hút cát neo đậu ven bờ, anh Đ. cho biết, mấy ngày qua khi có đoàn kiểm tra liên ngành vào cuộc, các chủ tàu “án binh bất động”.
Chạy xe máy dọc Sao Bọng – Đăng Hà, chúng tôi phát hiện khoảng 30 điểm “tập kết cát” công suất 70.000m³, nằm ven đường. Các bãi tập kết hàng trăm mét vuông là những đụn cát khổng lồ nằm sát nhau. Chỉ chừng 2km đoạn giáp ranh 2 xã Thống Nhất – Đăng Hà đã có tới 28 điểm tập kết. Cát bơm hút được đưa lên các bãi tập kết, rồi trộn đều bằng hàng chục máy múc, máy ủi và đưa lên từng đoàn xe chở đi bán. Cát bụi đang từng ngày làm đảo lộn cuộc sống của các hộ dân nơi đây.
Cơ quan chức năng than khó dẹp
Theo người dân sống ở huyện Bù Đăng, từ nhiều năm nay việc khai thác cát tại đây do Công ty Trường Phát “độc quyền”. Công ty này được điều hành bởi vợ chồng ông Tuấn, bao hết mọi hoạt động khai thác và mua bán cát. Đây là đơn vị duy nhất được cấp phép. Đa số cát trong khu vực đều được công ty thu mua. Số cát lậu nhanh chóng thành cát khai thác hợp pháp. Các hoạt động cung ứng cát cũng diễn ra khá suôn sẻ.
Trong vai người đi mua cát để xây dựng công trình trên địa bàn TP Đồng Xoài, chúng tôi đã liên lạc với ông Tuấn. Qua điện thoại, ông Tuấn giới thiệu, Công ty Trường Phát của ông là đơn vị khai thác cát đầu tiên tại huyện Bù Đăng được cấp phép và bản thân ông có thâm niên 20 năm “làm cát”.
Theo tìm hiểu, tháng 7-2015, Công ty Trường Phát được cấp phép khai thác cát trên 2 đoạn ở thượng nguồn sông Đồng Nai (dài khoảng 14km) phân chia ranh giới 2 xã Đăng Hà, Thống Nhất (huyện Bù Đăng) và 2 xã Phước Cát 1, Phước Cát 2 (huyện Cát Tiên, tỉnh Lâm Đồng). Do việc khai thác của công ty gây sạt lở nghiêm trọng nên tỉnh Bình Phước đã yêu cầu công ty này tạm ngưng khai thác cát vào cuối năm 2018.
Ba năm trở lại đây, lãnh đạo 3 tỉnh Bình Phước, Lâm Đồng, Đồng Nai đã có nhiều phương án phối hợp, siết chặt quản lý khai thác cát trên lưu vực sông Đồng Nai. Do vậy, nguồn cát xây dựng có nguy cơ thiếu hụt, kéo theo giá cả tăng đột biến. Nếu như vào năm 2017, giá cát xây dựng từ sông Đồng Nai chuyển về TP Đồng Xoài là 240.000 đồng/m³, thì năm nay có thời điểm vọt lên 600.000 đồng/m³. Vì lợi nhuận cao nên các nhóm “cát tặc” bất chấp pháp luật, tìm đủ mọi cách để đối phó lực lượng chức năng. Nạn khai thác cát lậu cứ tái diễn, khi thì âm ỉ, khi thì rầm rộ.
Trong năm 2019, lực lượng chức năng tỉnh Bình Phước phát hiện và xử lý 14 vụ khai thác cát lậu với 14 đối tượng, tạm giữ 14 tàu khai thác cát lậu, tịch thu 200m³ cát khai thác trái phép, nộp ngân sách nhà nước trên 85 triệu đồng. Chỉ riêng tại xã Đăng Hà, từ đầu năm đến nay, lực lượng liên ngành đã phát hiện 24 tàu khai thác cát trái phép và đã xử phạt 19 tàu với hơn 457 triệu đồng; có 5 tàu đang được củng cố hồ sơ để xử lý.
Còn tại xã Thống Nhất (huyện Bù Đăng) cùng với hàng chục bãi tập kết cũ đang làm cầm chừng, mỗi ngày cát vẫn được đưa về chất thành đống lớn như ngọn đồi. Ở đây cũng vừa xuất hiện thêm 2 bãi tập kết cát lậu (tại thôn 5) với công suất hàng ngàn mét khối cát.
>> Xem thêm: Sóng ngầm trên thị trường bất động sản Đồng Nai